Buxus: de alleskunner in je tuin

In maart is de Buxus de tuinplant van de maand. En dat is niet voor niets. Buxus staat namelijk in de top 10 van meest verkochte tuinplanten en is mateloos populair bij veel tuinliefhebbers. Het is dan ook een makkelijke plant voor allerlei toepassingen in je tuin. Het palmboompje, de buks of heggenpalm is het hele jaar door groen, geeft een gezellige uitstraling, kan laag of juist hoog opgroeien en in bijzondere vormen worden gesnoeid. De buxusplant was in de tijd van de Romeinen al erg populair, zij gebruikten de buxusplanten al voor vormsnoei. En omdat hij traag groeit, is Buxus ook ideaal voor balkons en kleine tuinen.

Van de buxusfamilie is de Buxus sempervirens – afkomstig uit Europa en Turkije – de meest geteelde soort. Sempervirens betekent: altijd groen blijvend. Deze buxussoort leent zich goed om figuren van te knippen, maar wordt vooral gebruikt voor hagen. Net als de bonte variant, de Buxus sempervirens ‘Elegantissima’. Voor de hogere heggen is Buxus sempervirens ‘Rotundifolia’ ideaal omdat het een snelle groeier is. Zoek je een compacte, ronde heester die niet hoger wordt dan een meter? Kies dan voor Buxus microphylla, met zijn langzaam groeiende takken en bladeren die in de winter bronskleurig kunnen worden.

Buxus de alleskunner
In de tuin doet de Buxus het goed. Je kunt er een groene afscheiding mee creëren, of plantvakken waarbinnen van alles groeit en bloeit. Buxus groeit goed in de zon, maar staat ook zijn mannetje in de schaduw, het blad krijgt dan een diepgroene kleur. Buxus is een uitstekende balkonplant. Kies bijvoorbeeld voor een paar flinke buxusbollen in grote, rieten manden. Het effect zal je verrassen.

Helemaal niet moeilijk
Hoe werkt het nou eigenlijk, dat snoeien van Buxus in allerlei vormen? De meest voorkomende snoeivormen zijn toch wel de kegels en bollen. Wil je een bolvorm op pot? Ga dan als volgt te werk. Zet de pot op een goede werkhoogte. Gebruik de heggenschaar en start onderaan de vorm. Keer de schaar om zodat je de bolvorm goed kunt volgen. Loop met de vorm mee en knippen maar. Als laatste knip je de bovenkant. Het resultaat: een strakke bolvorm. Ook de buxusbol op stam kun je snoeien. Je hoeft de Buxus niet per se te snoeien, je kunt de plant ook laten uitgroeien tot een grote struik. Het is maar net waar je groene voorkeur naar uitgaat.

Kies je ervoor om je Buxus te knippen, dan moet je het wel regelmatig doen, minstens twee keer per jaar. De plant wordt hierdoor voller en sterker en zo creëer je een krachtiger silhouet.

Leuk om te weten:
Als je de Buxus – voordat je gaat snoeien – besproeit met water gaat het veel makkelijker. Doe het wel op een moment dat de zon niet schijnt, anders kan het blad verbranden.

De Buxus houdt er niet van om al te lang droog te staan. En elke maand een eetlepel buxusmest stelt hij zeer op prijs, net als lekker veel kalk. Zie je gele randjes verschijnen aan de blaadjes, dan is er niets aan de hand; zo laat de Buxus jou weten dat hij tijdelijk te weinig water heeft. Tip: Als je Buxus op pot staat, komt er bij een kleine regenbui nauwelijks water in de pot omdat de plant een dicht gebladerte heeft. Check om de dag of de aarde niet te droog is.

Ook na de Middeleeuwen, in de 17e en 18e eeuw, bleef de buxusplant ongekend populair. Kenmerkend zijn de prachtig aangelegde buxustuinen van onder andere Paleis Het Loo in Apeldoorn.

Je kunt de Buxus uitstekend gebruiken als kuipplant. Hoewel de Buxus een winterharde plant is, kunnen de wortels in de pot of kuip bevriezen. Vriest het meer dan 2 graden zet de plant dan op een vorstvrije plaats. Om de wortels meer bescherming te geven tegen vorst kun je de pot/kuip aan de binnenkant bekleden met noppenfolie. Dit geeft een goede bescherming tot 5 graden vorst. Geef in de winter weinig water, de grond moet net vochtig zijn. Als de nachtvorst is verdwenen, kun je ze weer buiten plaatsen.

De beste tijd om Buxus te verplanten, is het voorjaar. Gebruik goede potgrond en een handjevol kalk. Bemest de plant later met meststoffen die je eenmaal per seizoen aan de potgrond kunt toevoegen. Zorg er voor dat er afwateringsgaten onderin de pot zitten en zet de pot op een schaal.