Tuinvogels tellen tijdens Het Grote Vogelweekend

Hoe is het gesteld met de verschillende soorten tuinvogels in Vlaanderen? Om een antwoord te vinden op die vraag organiseert Natuurpunt, samen met Humo en acteur Tom Van Dyck, het Grote Vogelweekend op 2 en 3 februari. Daarbij wordt de hulp ingeroepen van zoveel mogelijk mensen die de vogels in hun eigen tuin in kaart willen brengen.

Burgerwetenschap, heet die aanpak. De massale hoeveelheid gegevens, verzameld door duizenden mensen, zorgt er voor dat trends in aantallen en verspreiding onderzocht kunnen worden. Zo kan een beeld gevormd worden hoe de vogelpopulatie van een gemiddelde Vlaamse tuin er uit ziet en hoe die van jaar tot jaar verschilt.

Acteur en vogelliefhebber Tom Van Dyck doet mee. Hij roept, verkleed als levende voedertafel, elke Vlaming op om met notitieboekje in de aanslag de vogels in zijn tuin te tellen en de gegevens in te voeren op www.vogelweekend.be. Op die website zijn ook een aantal ringtones en vogelimitaties door Tom Van Dyck te downloaden.

“Natuur is er voor iedereen. Door het te beleven, groeit het respect en ga je er zorg voor dragen,” zegt Tom Van Dyck. “En als ik daarbij kan helpen, doe ik dat graag. Tijdens Het Grote Vogelweekend tellen mijn kinderen en ik al zeker mee!”

Het Grote Vogelweekend, vroeger gekend als Vogels Voeren en Beloeren, gaat in Vlaanderen al voor de 13de keer door. In Wallonië neemt zusterorganisatie Natagora de organisatie voor haar rekening. Naast het verzamelen van wetenschappelijk waardevolle gegevens is het ook een ideale gelegenheid om mensen van alles over het leven van de vogels in de tuin te leren. Het Grote Vogelweekend is een organisatie van Natuurpunt en mogelijk gemaakt dankzij de steun van Humo, Vivara en Tom&Co.

Wereldwijde tellingen
In heel wat landen wordt een nationale tuinvogeltelling georganiseerd; van de Big Garden Birdwatch in het Verenigd Koninkrijk over de Great Backyard Bird Count in Amerika en Canada tot de Tuinvogeltelling in Nederland. Honderdduizenden deelnemers tellen tijdens die acties miljoenen vogels. Dat levert een schat aan wetenschappelijke informatie op over de toestand van de vogels. Met louter professionele biologen is het onmogelijk gegevens te verzamelen op zulke schaal.

Wat bracht de Vlaamse tuinvogeltelling van 2012?

• 288.217 vogels geteld in 7413 tuinen.
• Gemiddeld 39 vogels per tuin.
• Al sinds 2011 heeft de vink de huismus van de eerste plaats gestoten.
• De sterke sneeuwval zorgde in heel wat tuinen voor houtsnippen, rietgorzen en kramsvogels.
• Zowel de aantallen als de verspreiding van koolmees, pimpelmees, Turkse tortel, staartmees en ringmus waren ook in 2012 historisch laag.

Sinds de eerste telling in 2000 wordt vooral de houtduif (van 49 naar 74% van de tuinen) en de kauw (van 9 naar 36% van de tuinen) in meer tuinen gezien. De ringmus is het sterkst achteruitgegaan in verspreiding van 31% naar 18% van de tuinen. De top10 van de voorbije jaren en de evoluties van de aantallen kan je napluizen op www.natuurpunt.be/telling.